Coronavirus en verplichtingen werkgever/werknemer binnen het onderwijs
Over COVID-19, oftewel het coronavirus, heeft de overheid inmiddels bepaald dat dit een infectieziekte is als bepaald in de Wet publieke gezondheid. Het is belangrijk om te weten dat voor een ziekte als bedoeld in de Wet publieke gezondheid in de onderwijs CAO’s nadere verplichtingen zijn geregeld voor de werkgever en werknemer. Hieronder wordt dit nader uitgelegd.
Allereerst dient de werkgever er op school zorg voor te dragen dat werknemers hun werkzaamheden in een veilige en gezonde omgeving kunnen verrichten. Van de werkgever wordt verwacht dat deze adequate voorlichting en instructie geeft over de wijze waarop veilig en gezond gewerkt kan worden. Het RIVM heeft reeds aangegeven welke maatregelen genomen kunnen worden om het besmettingsgevaar met het coronavirus te voorkomen, bijvoorbeeld door handen regelmatig te wassen. De werkgever dient de werknemers hierover te instrueren. Daarnaast dient de werkgever er zorg voor te dragen dat er bijvoorbeeld voldoende zeep aanwezig is.
Voorts dient de onderwijswerkgever aan de werknemers voorlichting te geven over de wijze waarop zij leerlingen instrueren om besmetting met het virus te voorkomen.
Volgens het RIVM is er op dit moment geen aanleiding om scholen te sluiten. Van werknemers mag dus verwacht worden dat zij hun werkzaamheden op school verrichten. Zij kunnen er niet voor kiezen om thuis te blijven wegens vrees voor besmetting met het coronavirus. Dit is uiteraard anders als zij symptomen van besmetting met het coronavirus vertonen, nadat zij in een gebied zijn geweest waar het coronavirus heerst. Daarnaast is het mogelijk dat er een andere gegronde reden is om thuis te blijven, bijvoorbeeld omdat de werknemer kort geleden contact heeft gehad met iemand bij wie het coronavirus is geconstateerd.
Let u in dat geval goed op de relevante bijlagen die in de CAO’s staan opgenomen over besmettingsgevaar. Volgens de ZAPO (onderdeel van de CAO PO) en de ZAVO (onderdeel van de CAO VO) dient een werknemer, die kort geleden contact heeft gehad met een persoon bij wie een ziekte als bedoeld in de Wet publieke gezondheid (zoals het coronavirus) is geconstateerd, dit spoedig te melden aan de werkgever. Werknemers hebben dus een meldplicht indien zij vermoedelijk besmet geraakt zijn. Na de melding van de werknemer kan de werkgever de arbodienst dan wel een andere deskundige contact laten opnemen met de werknemer. De werknemer dient de voorschriften van de arbodienst dan wel de deskundige op te volgen. Tevens dient de werknemer een geneeskundig onderzoek te ondergaan indien de arbodienst/de deskundige dit nodig acht.
Volgens de ZAPO/ZAVO verricht een werknemer die kort geleden in contact is geweest met een persoon bij wie het coronavirus is geconstateerd geen arbeid. Deze werknemer heeft slechts toegang tot het schoolgebouw en -terrein na verkregen toestemming van een deskundige, dan wel de arbodienst. Gedurende deze periode wordt het salaris van de werknemer volledig doorbetaald.
Tevens is de werknemer verplicht zich ziek te melden als gevolg van een daadwerkelijke constatering van besmetting met het coronavirus en zich te houden aan de voorschriften van de (arbo)arts.
Onder deze omstandigheden blijft nog steeds gelden dat de werkgever in het kader van de privacy geen recht heeft op informatie over de gezondheid van de werknemer. De werknemer is bijvoorbeeld niet verplicht om antwoord te geven of vragen die betrekking hebben op de gezondheidssituatie. De werknemer kan er echter wel voor kiezen om antwoord te geven. De gegeven antwoorden mogen door de werkgever niet verzameld en geregistreerd worden. In het verlengde daarvan mag de werkgever bijvoorbeeld ook niet de temperaturen van werknemers opmeten.
Voorts is de werknemer niet verplicht om antwoord te geven op de vraag of hij in een gebied is geweest waar het coronavirus heerst of er naartoe zal gaan. Ook hierbij geldt dat hij er wel voor kan kiezen om antwoord te geven. De werkgever kan de werknemer wel adviseren om er niet naar toe te gaan, maar mag de reis ernaartoe niet verbieden.
Indien de werknemer ervoor kiest om naar een dergelijk gebied te gaan en besmet raakt met het coronavirus, levert dit niet direct een grond op om het salaris te staken. Om het salaris te kunnen staken dient de werknemer door opzet besmet te raken met het coronavirus. Doorgaans is geen sprake van opzet. In het algemeen nemen mensen maatregelen om niet besmet te raken.
Hoe zit het tot slot met het vakantieverlof als een werknemer tijdens de vakantie besmet raakt met het coronavirus? Vanaf het moment dat de werknemer ziek wordt, wordt er geen vakantie meer opgenomen. Deze dagen worden aangemerkt als ziektedagen waardoor het salaris wordt doorbetaald.
Indien u vragen heeft over het bovenstaande, dan kunt u contact opnemen met Cascade advocaten.